Masitkhani Gat & Rajakhani Gat in Indian classical music in Hindi , gat ki paribhasha in hindi is described in this post of saraswati sangeet sadhana.
Gat in Indian classical music / गत
वाद्य पर बजाई जाने वाली राग-ताल बद्ध रचनाये गत कहलती हैं। सितार पर मुख्य रूप से दो प्रकार की गतें बजाई जाती हैं –
Definition of Masitkhani gat / मसीतखानी गत
इसका आविष्कार अमीर खुसरों के वंशज मसीत खाँ ने किया था । यह विलंभित तीनताल में बजाई जाती है । इसमें गत के पहले विस्तार में आलाप करते हैं जो ध्रुपद के नोम तोम आलाप के समान होता है । आलाप की गति धीरे धीरे बड़ाई जाती है और अंत में झाला बजा कर समाप्त करते हैं और गत शुरू करते हैं । गत सदेव 12 वी मात्रा से आरंभ होती है । गत के बोल इस प्रकार होते हैं , दिर । दा दिर दा रा । दा दा रा दिर । दा दिर दा रा । दा दा रा इसमें मींड , सूत ,गमक , आदि खूब प्रयोग करते हैं । इसे पच्छिमी अथवा दिल्ली बाज भी कहते हैं ।
Definition of Rajakhani gat / राजखनी गत
इसका आविष्कार रजा खाँ ने किया था । यह द्रुत लय में बजाई जाती है ।
इसके बोल मसीतखानी गत के समान पहले सा निश्चित नहीं होते बल्कि इसमें आवश्यकता अनुसार अलग अलग बोल प्रयोग किए जाते हैं ।
इसमें तैयारी के साथ तोड़े बजाए जाते हैं और अंत में झाला के विभिन्न प्रेकार बजकर गत समाप्त करते हैं । इसे पूर्वी अथवा लखनऊ बाज कहते हैं ।
Click here for Defination of all terms in Indian classical music..
Defination of Gat , masitkhani gat and rajakhani gat in Indian classical music in Hindi
गत की परिभाषा ,Masitkhani gat & Rajakhani gat is described in this post .. Saraswati sangeet sadhana provides complete Indian classical music theory in easy method ..
Click here For english information of this post ..
Some posts you may like this…